De commissie BADO brengt richtinggevende notities uit met een nadruk op de hoe-vraag en de interpretatie van bestaande wet- en regelgeving, voor wat betreft knelpunten en gezamenlijke oplossingen die raken aan de bedrijfsvoering en de accountantscontrole van decentrale overheden.

De recentelijk uitgebrachte notitie grondexploitatie spitst zich toe op de bedrijfsvoering van gemeenten, in het bijzonder de dossiervorming bij een grondexploitatie. De notitie is vooral geschreven voor financiële ambtenaren, controllers, accountants en planeconomen. In mindere mate behoren bestuurders tot de doelgroep. Ze beschrijft het gehele proces van woningbehoefte tot het sluiten van een grondexploitatie. Door deze integrale schets ontstaat er voor gemeenten een beeld over welke stappen zij kunnen zetten en wat de accountant per stap verwacht. De notitie is opgebouwd uit processtappen voor actief grondbeleid ( (1) start en verkenning, (2) planontwikkeling, (3) uitvoering en (4) afsluiting) en voor faciliterend grondbeleid ( (1) voorbereiding, (2) besluitvorming, (3) uitvoering en (4) afsluiting) grondbeleid. Per processtap ligt, zoals gezegd, de focus op de documentatie die idealiter aanwezig is in het beheerdossier van een gemeente. Het uiteindelijke doel van deze notitie is om de interne beheersing op grondexploitaties voor gemeenten te verbeteren. Vanuit deze optiek zijn ook verscheidene voorbeelden, lessen en risico’s (alsmede beheersmaatregelen) beschreven.

Belangrijkste beheersmaatregelen

In 7.3 is een mooi overzicht gegeven van belangrijkste risico’s en beheersmaatregelen. Hieronder kort de daar gegeven beheersmaatregelen:

  • Maak expliciet en zichtbaar dat de grondexploitatie is gebaseerd op een door de raad vastgesteld bestemmingsplan en kredietbesluit (investeringsbesluit)
  • Zorg voor een financiële doorrekening van de grondexploitatie, die is getoetst door een onafhankelijk functionaris die niet betrokken is bij het opstellen van de grondexploitatie.
  • Zorg voor een risicoanalyse en adequate financiële dekking, en bestuurlijke besluitvorming over de financiële onderbouwing van de grondexploitatie
  • Zorg voor een onafhankelijke toetsing op de aankoopprijs van verworven gronden (basis is een openbare bieding of een onafhankelijk uitgevoerde taxatie vanuit de gemeente of door een externe taxateur).
  • Zorg voor een onafhankelijke interne controle op met name grond aan- en verkopen.
  • idem op het schattingsproces, de gehanteerde parameters en de winstnemingssystematiek en stel vast dat de (tussentijdse) resultaatneming en waardering in de balans juist zijn en dat de schatting adequaat is gedocumenteerd in het projectdossier.
  • Toets of de jaarlijkse actualisatie van de grondexploitatiebegroting tijdig heeft plaatsgevonden en door de raad is vastgesteld en dat de actualisatie en vaststelling adequaat zijn gedocumenteerd in het projectdossier.
  • Zorg voor een onafhankelijke toetsing op de verkoopprijs bij grondverkopen (basis is een onafhankelijk uitgevoerde taxatie vanuit de gemeente, door een externe taxateur dan wel op een vastgestelde grondprijzennota (die is onderbouwd met een onafhankelijke taxatie).
  • Zorg voor een onafhankelijke toets op het BBV.